هر چیزی دارای آداب و شرایطی است و دعا نیز دارای آدابی است که اگر آن آداب و شرایط از سوی دعا کننده رعایت شود دعایش به عجابت خواهد رسید.
1-اضطرار:
یکی از آداب و شرایط دعا حالت اضطرار است که دعا کننده باید به خودش بگیرد.چون دعا کننده در حالت اضطرار دعایش از حقیقت بر خوردار است و گزاف نمی گوید.تا آدمی بی چاره نشود دعاهایش آن واقعیت و حقیقت که در حال اضطرار واجد است ندارد.خدای متعال می فرماید:
{امن یجیب مضطر اذا دعا و یکشف السوء}(نمل/62)
2-دعا کننده خدا را بخواند.
یکی دیگر از آداب و شرایط دعا این است که دعا کننده خدا را بخواند:{اجیب دعوة الداع اذا دعان}{هر گاه دعا کننده مرا بخواند دعایش را مستجاب کنم}(مؤمن/60)
وهمچنین درآیه 62 سوره نمل فرموده{اذا دعاه}.
و این برای آن است که بفهماند خدا وقتی دعا را مستجاب می کند که دعا کننده به راستی او را بخواند نه اینکه در دعا رو به خدا کند و دل به اسباب ظاهری مشغول باشد.پس اگر دعا صادق بود و فقط خدا را خواند در چنین صورتی خدا اجابتش می کند و گرفتاری هایش را که او را پریشان کرده بر طرف می سازد.همچنان که در جای دیگر می فرماید:{ادعونی استجب لکم}{مرا بخوانید تا اجابتتان کنم}(مؤمن/60 )
3-اخلاص.
قرآن یکی از آداب دعا را اخلاص می داند.اخلاص همان داشتن نیت تقرب به خداست و خود را از هر گونه ریا خالی کردن است.چیزهای که در دعا اخلاص را بیشتر می کند مخفی کردن آن است.{فادعوا الله مخلصین له الدین}(مؤمن/14)
4-حالت خوف و رجاء
یکی دیگر از آداب دعا داشتن حالت خوف ورجاء است.چون در دعا و عبادت داشتن یکی از دو راه خوف و رجاء نه تنها مفید نیست بلکه انسان را به ترک دعا و عبادت نیز وا می دارد پس این دوحتما باید با هم باشد. همچنانکه قرآن دو قید را کنار هم ذکر کرده تا بیان کند که خوف و رجاء باید در کنار هم باشند.
{وادعوه خوفا طمعا ان رحمة الله قریب من المحسنین}{واو را از روی بیم و امید بخوانبد همانا رحمت خدا به نیکوکاران نزدیک است} (اعراف/56)